از آخرین باری که موزه بریتانیا ادعا کرد که اولین نوع بشر شناخته‌شده بریتانیایی بوده است حدود ۹۸ سال می‌گذرد. از مدارک مورد استناد آنها جمجمه Piltdown بود که باستان‌شناسان بریتانیایی تا سال ۱۹۵۳ ساختگی بودن آن‌را پنهان کردند.

پژوهشگران موزه بریتانیا و دیگر موسسات به‌تازگی ادعا کردند (این‌بار قابل باور‌تر!) که سخره‌های درحال فرسایش در Norfolk در انگلستان حکایت از وجود قدیمی‌ترین مدارک از حضور بشر در شمال اروپا دارد.

کشف ۷۸ سنگ چخماق با قدمت بیش از ۸۰۰,۰۰۰ سال نشان می‌دهد برخلاف تصور قبلی که انسان‌های اولیه فقط قادر به زندگی در مناطقی با آب و هوایی گرم (مانند نواحی مدیترانه‌ای) هستند، می‌توانند در مناطق بسیار سردتری با بهره‌بردن از لوازم و آلات سخت و سنگی هم زندگی کنند.

زمین در آن زمان دچار تغییر و تحولات شدید اقلیمی در فرم سرمایش جهانی، در اواسط دوره Pleistocene آخرین دوره عصر یخی که حدود ۱۰,۰۰۰ سال پیش به پایان رسید، به‌سر می‌برد.

جنگل‌های متراکم در شمال اروپا در آن عصر یخ‌بندان از تعداد کمی حیوان یا گیاهان خوراکی برخوردار بودند ولی در مناطقی که ابزار چخماق پیدا شدند مواد غذایی بیشتر موجود بودند. ماموت‌ها و گوزن‌ها در دشت‌ها چرا می‌کردند و توسط ببرهای دندان شمشیری شکار می‌شدند. انسان‌ها خود را به شکل محقری در این اکوسیستم جا داده بودند و از ته‌مانده غذای کفتارها که آن‌هم توسط ببرهای دندان‌شمشیری شکار شده‌بودند تغذیه می‌کردند.

از روی آثار کشف‌شده و فسیل‌ها می توان تخمین زد که انسان‌های اولیه پیش‌تر از ۷۸۰,۰۰۰ سال قبل در شمال اروپا ساکن بودند.

البته کفتارها کمک شایانی به گروه کاوشگران بریتانیایی به سرپرستی Simon A. Parfitt  و Chris B. Stringer از موزه تاریخ طبیعی و Nick M. Ashton از موزه بریتانیا کردند.

درست بالای لایه‌ای که چخماق‌ها یافت شدند ، در نزدیکی روستای Happisburgh در Norfolk، فسیل مدفوع کفتارها پیدا شد. دانه گرده‌ها از فسیل‌های یافت‌شده نشان دادند که منطقه زمانی علفزار بوده که رویِ دشت سیلابی را می پوشانده‌اند.

قدمت تکه های سنگ چخماق را  نمی توان بطور مستقیم بدست آورد. مورخان برای بدست آوردن سرنخی از قدمت یافته‌هایشان معمولا به مطالعه مواد لایه‌های بالایی و پایینی می‌پردازند. از فسیل موش‌‌های صحرایی که در تاریخ‌های شناخته یکدیگر را جابجا کردند و از روی علایم مغناطیسی روی صخره‌ها، باستان‌شناسان قدمت چخماق‌ها را بین ۷۸۰,۰۰۰ تا ۹۹۰,۰۰۰ سال تخمین زدند. آنها حتی قدمت این لوازم را با کمک فسیلِ گونه‌ای از سوسک‌هایی که فقط در دماهای گرم زندگی می کردند، دقیق‌تر تخمین‌زدند. حضور این گونه نشان می دهد که منطقه در یکی از دو دوره پیشرفت یخبندان‌ها که ۸۴۰,۰۰۰ و ۹۵۰,۰۰۰ سال قبل رخ داد، اشغال شده‌بود.

Andrew P. Roberts متخصص روش دیرینه مغناطیسی^۱ از Australian National University از روی این مجموع شواهد بدست‌ آمده در سایت Happisburgh، آن‌را «بطور بلامنازع، قدیمی‌ترین سایت اشغال شده توسط بشر در اروپا» خواند. سازندگان سنگ‌های چخماق، انسان‌های آرکاییک بوده‌اند. آنها گونه‌ی ناشناخته‌ی انسان‌های اولیه بودند که نیاکان‌ آنها حدود ۱ ملیون‌سال قبل و قبل از پیدایش انسان‌های عصر جدید در ۱۰۰,۰۰۰ سال پیش، آفریقا را ترک کردند.

Ian Tattersall انسان‌شناس American Museum of Natural History در نیویورک گفت: «حضور انسان‌های آرکاییک در ناحیه مدیترانه در آن زمان مستند شده‌است، اما حضور آنها در شمال غیر منتظره است. یافته‎های جدید بدرستی نشان می‌دهند که انسان‌های اولیه با بهره‌گیری از وسائل و ابزارآلات توانستند بر محیط سخت جنگل‌های انبوه چیره شوند و فراتر از انتظار، خیلی زود به شمال برسند.»

—-

^۱روش دیرینه مغناطیسی: paleomagnetic