چند روز پیش جان پالسون با اخباری که درمورد سرمایه گذاریهای جدیدش منتشر کرد، بار دیگر داستان موفقیتش را یادآور شد. پالسون کسی است که با سقوط بازار مسکن در امریکا، توانست به ثروت رویایی ۳٫۷ میلیارد دلار دست پیدا کند و بار دیگر یادآور شود در دنیای اقتصاد هم مثل هر بازی دیگری، وقتی بازنده ای وجود دارد، برندگانی هم هستند که پیروزیشان را جشن بگیرند.
بانکها، فروشگاه های زنجیره ای، بنگاه های املاک و شاید من و شما همه و همه از قربانیان بحران اقتصادی بوده ایم. اما چه کسانی برنده ی این بحران بی سابقه بوده اند؟
روزنامه ی تایمز تقریبا یک سال پیش فهرست ۱۰ تن از مشهورترین برندگان بحران اقتصادی را ارائه کرد که خواندن آن خالی از لطف نیست. در حالی که همه ی ما با گوشت و پوست خود زیر بار قرض دست و پا می زنیم، این ۱۰ تن به ما می خندند!
۱- اندرو لاده
اندرو مدیر یک شرکت سرمایه گذاری کالیفرنیایی است که در سال ۲۰۰۷ توانست ۸۸۸ درصد سود کند. شرکت وی در زمانی که بازار مسکن در امریکا هنوز سقوطش را آغاز نکرده بود، بر ضد بازار شرط بندی کرد و با سقوط بازار موفق شد این ثروت رویای را رقم بزند. وی سپتامبر پارسال در نامه ای که منتشر کرد گفت به اندازه ی کافی ثروتمند شده است و می خواهد بازنشسته شود.
۲- جان پالسون
در سال ۲۰۰۷ مدیر شرکت سرمایه گذاری پوالسون و شرکا وال استریت را با ذکاوت خود شوکه کرد. در زمانی که هیچ کس بحران اقتصادی پیش رو را نمی توانست پیش بینی کند وی مقدار زیادی سهام بازار مسکن را با پول و طلایی که قرض کرده بود به طور مجازی فروخت. سپس منتظر سقوط بازار ماند و وقتی بازار سقوط کرد و قیمتها افت شدید داشتند، همان سهامهایی را که فروخته بود، با قیمتی به مراتب ارزانتر خرید. این کار برای او ثروت ۲ میلیارد دلاری به ارمغان آورد. هم اکنون ثروت وی ۳٫۷ میلیارد دلار تخمین زده می شود.
۳- باراک اوباما
ماه های آخر مبارزه ی انتخاباتی امریکا به طرز جالبی با سقوط اقتصادی امریکا همزمان شد. این همزمانی، بهانه ی خوبی را به اوباما داد تا بتواند سیاستهای اقتصادی حزب رقیب را به نقد بکشد و به رای دهندگان وعده ی اصلاح اقتصاد را بدهد. اقتصادی که حزب رقیب را مسوول ویرانیش معرفی می کرد.
۴- گوردون براون
اواسط سال ۲۰۰۸ گوردون براون، نخست وزیر بریتانیا مخالف کمک اقتصادی دولت به بانکها بود. اما اواخر سال، وی یکی از طرفداران کمک به بانکها و موسسات اقتصادی است. این اتفاقات سبب شد که پل کورگمن، برنده ی جایزه ی نوبل پارسال، به تحسین وی بپردازد و بگوید براون می تواند جهان را از بحران اقتصادی نجات دهد. نظرسنجیها هم بیانگر افزایش محبوبیت وی بعد از مدتی طولانی بود. هر چند در انتهای سال ۲۰۰۹ خبری از آن محبوبیت نیست.
۵- مک دونالد
بحران اقتصادی به این معنی است که افراد تمایل کمتری به رستورانهای گران قیمت دارند و ترجیح می دهند از یک فست فود و یا ساندویچی ارزان قیمت تر غذای خود را تهیه کنند. این تغییر رفتار، ماهانه ۲ میلیون به مشتریان مک دونالد اضافه کرده است. در حالی که همه ی شرکتها کارمندان خود را اخراج می کنند، مک دونالد در سال ۲۰۰۸ اعلام کرد ۴۰۰۰ کارمند جدید استخدام خواهد کرد.
۶- کارل مارکس
کتابخانه ات را گردگیری کن و کتاب کارل مارکس را دم دست بگذار. فروش کتاب مشهور مارکس به نام «سرمایه» در آلمان، در سال ۲۰۰۸ سه برابر شد. تعداد گردشگرانی که به زادگاه وی در شهر تریر می روند نیز افزایش قابل توجهی پیدا کرده است و به رقم ۴۰۰۰۰ در سال اخیر رسیده است. برخی اعتقاد دارند دلیل اقبال مجدد به مارکس و نظریاتش، شکست نئو لیبرالیسم بوده است.
۷- شرکت جی-پی-مورگان
جیمی دیمون، مدیر اجرایی شرکت JPMorgan Chase هفتمین برنده ی دوران رکود است. این شرکت در حال حاضر ۹۰۰ میلیارد دلار پس انداز مشتریانش را نگهداری می کند. شرکت آقای مورگان پس از این که شرکتهای ورشکسته ی Bear Stearns و Washington Mutual را خرید روند صعودی درآمدهایش با شتاب بیشتری ادامه یافت. در حالی که بسیاری نگران از دست دادن شغل خود هستند، کارمندان این شرکت تا کنون بیش از یک میلیارد دلار پاداش علاوه بر حقوق خود دریافت کرده اند.
۸- دفاتر حقوقی لندن
در پی ورشکسته شدن بانک معظم برادران لیمن و بانکهای ایسلند، شاکیان این بانکها که اغلب از مشتریانشان بودند، به دنبال دریافت خسارت خود هستند. مقصد این مشتریان که خود معمولا از موسسات بزرگ اقتصادی هستند، به ۵ شرکت بزرگ حقوقی لندن ختم می شود که اصطلاحا به آنها Magic Circle (مجمع شعبده بازان) می گویند. وکلای این شرکتها گاهی مبلغی در حدود ۱۳۰۰ دلار در ساعت برای مشاوره طلب می کنند.
۹- بانک اسپانیایی سانتاندر
بانک اسپانیایی سانتاندر از نظر سود، هم اکنون پنجمین بانک جهان است. با تصاحب بانکهای بریتانیی ابی و بانکهای ورشکسته ی Alliance & Leicester و Bradford &Bingley این بانک اسپانیایی به ۲۵ میلیون مشتری بریتانیایی خدمات ارائه می دهد.
۱۰- Reckitt Benckiser
این شرکت که بزرگترین تولید کننده ی مواد شوینده و پاک کننده است، در سه ماهه ی سوم سال ۲۰۰۸ سود ۶۰۰ میلیون دلاری خود را به ثبت رساند. شاید دلیل موفقیت این شرکت در دوران بحران اقتصادی این باشد که وقتی هیچ یک از ما از پس هزینه ی گردش و تفریح بیرون از خانه برنمی آییم، در خانه می مانیم و به تمیزکاری خانه مشغول می شویم!